Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024

PALESTRINA = Missa: Ad Fugam

Σε συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης μια αντιγραφή της Missa Ad Fugam του Palestrina. Οι ελεύθερες εκδόσεις που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο είτε είναι στα κλειδιά – η άλτο δε στο κλειδί ντο της 2ης γραμμής – είτε είναι με υποδιπλασιασμένες τις αξίες και δεν βοηθούν στη μελέτη των σπουδαστών της αντίστιξης.

H Missa Ad Fugam είναι ένα πρώιμο έργο του Palestrina για SATB και από τις πέντε “κανονικές” λειτουργίες του ίσως το πιο αυστηρό ως προς την εφαρμογή των Γάλλο-Φλαμανδικών αντιστικτικών τεχνικών. Οι τέσσερεις φωνές χωρίζονται σε δύο “κανονικά” ζεύγη, SA και TB, με διάστημα κάθετης μετατόπισης μια τέταρτη καθαρή και διάστημα οριζόντιας μετατόπισης το ολόκληρο (σε λευκή σημειογραφία). Η απόσταση μεταξύ των κανονικών ζευγών ποικίλει από μέρος σε μέρος της λειτουργίας. Η φόρμουλα αυτή διατηρείται ακόμη και στο τρίσημο Hosanna δημιουργώντας ενδιαφέροντες διασταυρούμενους ρυθμούς. Στο Agnus II οι άλτες τραγουδούν divisi σε κανόνα με οριζόντια μετατόπιση τα έξι ολόκληρα. Πορόλη την αυστηρότητα στην εφαρμογή των αντιστικτικών τεχνικών το έργο διατηρεί το μουσικό τους ενδιαφέρον.

Την παρτιτούρα μπορείτε να κατεβάσετε από εδώ.

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2024

Σημειώσεις Τροπικής Αντίστιξης


Σ' αυτές τις Σημειώσεις, παράλληλα με μια αρκετά εκτεταμένη σύνοψη της βασικής θεωρίας, συγκέντρωσα υποδείγματα Τροπικής Αντίστιξης των Ειδών συγγραφέων παλιών και νεότερων εγχειριδίων - από τον Tigrini μέχρι τον Owen και τον Swindale - καθώς και αρκετά ενδεικτικά αποσπάσματα από αναγγενησιακά ασματικά πολυφωνικά έργα συνθετών της εποχής. Τα υποδείγματα είναι σχολιασμένα και επισημαίνονται οι τυχόν διαφορές τους από τους «ωδειακούς» κανόνες, που συνήθως – τουλάχιστον στη δική μου διδασκαλία – είναι αυτοί του Jeppesen. Δίνεται επίσης ένας ικανός αριθμός cantus firmi για εξάσκηση καθώς και αποσπάσματα ή και ολόκληρα έργα της εποχής για ανάλυση. Οι σημειώσεις ολοκληρώνονται με το αναγεννησιακό μοτέτο, που αποτελεί και αντικείμενο εξέτασης στο Πτυχίο της Αντίστιξης.

Καλύπτεται μέχρι και η 4-φωνη αντίστιξη, καθώς και το 4-φωνο μοτέτο των εξετάσεων. Για αντίστιξη με περισσότερες φωνές, μέχρι και τη διπλή χορωδία – που είναι επίσης ένα αντικείμενο εξέτασης για το Πτυχίο Αντίστιξης, ο σπουδαστής θα πρέπει να μελετήσει αντίστοιχα έργα συνθετών της εποχής.

Τεχνικά

Οι σημειώσεις από χειρόγραφες, λίγο μετά το bing bang, πέρασαν από το Finale, το Sibelius, το Dorico, το Word, το LibreOffice και κατέληξαν στο Lillypond, στο οποίο εξ ολοκλήρου ξαναγράφτηκαν. Χωρίς την τεχνική βοήθεια της Lillypond Mailing List και του ChatGPT κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατον. Τα όποια λάθη και παραλείψεις, θα τα διορθώσω μόλις ξαναβρώ χρόνο. 

Το αρχείο μπορείτε να κατεβάσετε από εδώ.