Κυριακή 24 Ιουνίου 2012

Σοστακόβιτς: Βιογραφικό Χρονολόγιο, Φωτογραφίες, Δείγματα Παρτιτουρών

• 1906
• Γεννήθηκε στην Αγ. Πετρούπολη στις 25 Σεπτεμβρίου του1906.
• Πατέρας του ο Dmitrij Boleslavovich Shostakovich (1875-1922), κυβερνητικός επιθεωρητής του Γραφείου Μέτρων και Σταθμών.
• Μητέρα του η Sofja Vasilevna Kokoulina (1878-1955).
Το ζευγάρι απέκτησε συνολικά τρία παιδιά και ο Ντμίτρι (που τον αποκαλούσαν Μίτια) ήταν το δεύτερο στη σειρά.

1915
• Παρά την οικογενειακή μουσική παράδοση ο Μίτια αρχικά δεν ενδιαφερόταν καθόλου για την μουσική, η μητέρα του όμως σύντομα κατάφερε να στρέψει το ενδιαφέρον του Μίτια και της μεγάλης αδερφής του Σοφίας στο πιάνο.
• Σε ηλικία 9 ετών αρχίζει μαθήματα πιάνου με την μητέρα του.
• Συνέχισε τις σπουδές του με την O. F. Gljasser και τον σύζυγό της I. A. Gljasser.

1919
• Γίνεται δεκτός στο Ωδείο της Πετρούπολης, το οποίο τότε διηύθυνε ο Alexander Glazunov.
• Ο Glazunov παρακολουθούσε με ενδιαφέρον την πρόοδό του και κατά καιρούς τον υποστήριζε οικονομικά. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του κρίθηκε ότι χαρακτηριζόταν από έλλειψη πολιτικού ζήλου και απέτυχε την πρώτη φορά στην εξέταση στη Μαρξιστική μεθοδολογία το 1926.
• Καθηγητής του στο πιάνο ο Leonid Nikolayev, στην Αντίστιξη και Φούγκα ο Nikolay Sokolov με τον οποίο έγιναν φίλοι, στην Ιστορία Μουσικής ο Alexander Ossovsky και στην σύνθεση ο συντηρητικός Maximilian Steinberg.
• Γράφει το Scherzo in F sharp, op. 1 και τα Eight Preludes for Piano, op. 2.
1922
• Συνθέτει τα Three Fantastic Dances for piano, op. 5

1923
• Γνωρίζει την Nina Vasilevna Varzar, την οποία θα παντρευτεί το 1932 και θα γίνει μητέρα των δυο παιδιών του. Αρχικές δυσκολίες οδήγησαν σε διαζύγιο το 1935, αλλά το ζευγάρι σύντομα επανασυνδέθηκε.
• Αποφοιτά από την τάξη του πιάνου και από τον Οκτώβριο του 1924 αρχίζει να εργάζεται ως πιανίστας σε προβολές ταινιών του βωβού κινηματογράφου.

1926
• Αποφοιτά από το Ωδείο και συνθέτει την Συμφωνία Νο. 1. Η επιτυχία του έργου ήταν μεγάλη και του προσέφερε παγκόσμια αναγνώριση. Ήταν μόλις 19 ετών.
• Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 12 Μαΐου 1926 από την Φιλαρμονική του Λένινγκραντ, υπό την διεύθυνση του Nikolai Malko.

1927
• Παραγγελία της Συμφωνίας Νο. 2 “To October” για την 10η επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης.
• Παράλληλα ξεκινά την σύνθεση της όπερας “Η Μύτη”, η οποία βασιζόταν στην ομώνυμη ιστορία του Γκόγκολ και σατίριζε την σοβιετική γραφειοκρατία.
Το 1929, η όπερα επικρίθηκε για «φορμαλισμό» από την RAPM (Σταλινική Ομοσπονδία Μουσικών) και γενικά δέχτηκε αρνητικές κριτικές το 1930.
• Κερδίζει τιμητική μνεία στον Διεθνή Διαγωνισμό Πιάνου της Βαρσοβίας τον Ιανουάριο του 1927. Αποτελεί μέλος της ομάδας Σοβιετικών παινιστών στον διαγωνισμό που αποτελείτο από τους Lev Oborin, Grigoriy Ginzburg, Yuriy Bryushkov και Iosif Shvarts.
• Γνωρίζει τον Ivan Sollertinsky και αναπτύσσεται μια μακρόχρονη και βαθιά φιλία μεταξύ των ανδρών μέχρι τον θάνατο του Sollertinsky το 1944. Ο Sollertinsky εισήγαγε τον Σοστακόβιτς στη φιλοσοφία, στην λογοτεχνία και στη μουσική του Mahler, η οποία άσκησε ισχυρή επιρροή στη δική του μουσική από την Τέταρτη Συμφωνία και μετά.

1929
• Γράφει για πρώτη φορά μουσική για τον κινηματογράφο. Πρόκειται για την ταινία “Η Νέα Βαβυλώνα” που αναφέρεται στην παρισινή Κομμούνα του 1871.

1930
• Αρχίζει την σύνθεση της όπερας “Lady Macbeth of the Mtsenks District”.
• Η πρώτη της εκτέλεση έγινε στις 22 Ιανουαρίου 1934 στην Αγία Πετρούπολη, δύο μέρες μετά στην Μόσχα και γνώρισε αμέσως επιτυχία. Ειπώθηκε ότι υπήρξε «αποτέλεσμα της γενικότερης επιτυχίας του Σοσιαλιστικού οικοδομήματος, της σωστής πολιτικής του Κόμματος» και ότι μια τέτοια όπερα «θα μπορούσε να έχει γραφτεί μόνο από Σοβιετικό συνθέτη, μεγαλωμένο μέσα στο καλύτερο κομμάτι της παράδοσης της Σοβιετικής κουλτούρας».
• Κατά τα δύο επόμενα χρόνια η φήμη και η δημοτικότητα του Σοστακόβιτς αυξάνονταν και το έργο του δεχόταν επαίνους από κριτικούς και κοινό.
• Μέχρι το τέλος του 1936 η όπερα παίχθηκε 200 φορές περίπου.

1933
• Συνθέτει το Κοντσέρτο για Πιάνο Νο. 1 σε ντο ελάσσονα, op. 31.
1936
• Στις 28 Ιανουαρίου η “Πράβδα” με ένα άρθρο υπό τον τίτλο “Σύγχυση αντί Μουσικής” (“Muddle Instead of Music”) καταδικάζει το έργο ως φορμαλιστικό.
• Το 1936 στη ΕΣΣΔ ξεκινά η περίοδος της «Μεγάλης Τρομοκρατίας», στη διάρκεια της οποίας πολλοί φίλοι και συγγενείς του Σοστακόβιτς φυλακίστηκαν ή εκτελέστηκαν.
• Γεννιέται η κόρη του Galina. Ο γιος του Maxim γεννήθηκε δύο χρόνια αργότερα.

Φορμαλισμός
• Η προσκόληση στις φόρμες, η τυπολατρία, η εμμονή στο ήδη μορφοποιημένο, τυπικό και γενικά αποδεκτό κατά το παρελθόν ή που το καθορίζει μια ανώτερη εξουσία στο παρόν, στηριζόμενη όμως σε σχήματα του παρελθόντος.

Φορμαλισμός στην Ρώσικη Λογοτεχνία
• Βασικός στόχος των Ρώσων φορμαλιστών ήταν η ανάπτυξη μιας μεθόδου επιστημονικής και αντικειμενικής μελέτης της λογοτεχνίας, που θα ενδιαφερόταν για την αναζήτηση των μηχανισμών της λογοτεχνίας και των δομικών αρχών των λογοτεχνικών κειμένων, αυτών δηλαδή των ιδιοτήτων που καθιστούσαν ένα λογοτεχνικό κείμενο έργο τέχνης. Επιχείρησαν να αποκαθάρουν το κείμενο από κάθε υποκειμενική και αυθαίρετη ερμηνεία του περιεχομένου και να αποστασιοποιηθούν από τις αναλύσεις που «περιορίζονταν» στην αναζήτηση των ιδεών που εξέφραζε το κείμενο. Το ενδιαφέρον τους στράφηκε στη μελέτη της μορφής ενός έργου, αφού σύμφωνα με τις θεωρίες τους το περιεχόμενο καθοριζόταν από τη μορφή, επομένως κάθε διαφορετική μορφή είχε και διαφορετική σημασία.

Trotsky: “Λογοτεχνία και Επανάσταση”
“Αλλά οι φορμαλιστές αρνούνται να παραδεχτούν ότι οι μέθοδοί τους δεν έχουν άλλη αξία παρά δευτερότερη, ωφελιμιστική και τεχνική, όμοια με κείνη της στατιστικής για τις κοινωνικές επιστήμες ή του μικροσκόπιου για τις βιολογικές επιστήμες. Τραβάνε πολύ μακρύτερα: γι’ αυτούς οι τέχνες του λόγου βρίσκουν την τελείωση τους στη λέξη, όπως οι πλαστικές τέχνες στο χρώμα. Το ποίημα είναι συνδυασμός φθόγγων, η ζωγραφιά συνδυασμός στιγμάτων και οι νόμοι της τέχνης είναι οι νόμοι αυτών των συνδυασμών. Η κοινωνική και ψυχολογική άποψη, που για μας είναι η μόνη που δίνει έννοια στη μικροσκοπική και στατιστική εργασία πάνω στο λεκτικό υλικό, δεν είναι για τους φορμαλιστές παρά αλχημεία.”

1936
• Έχουν αρχίσει ήδη αρχίσει οι πρόβες για την 4η Συμφωνία του, αλλά το πολιτικό κλίμα δεν κατέστησε δυνατή την δημόσια παρουσίασή της. Δεν παίχτηκε ως το 1961, αλλά ο Σοστακόβιτς δεν την αποκήρυξε: το έργο διατήρησε τον χαρακτηρισμό και την αρίθμηση της 4ης Συμφωνίας και δημοσιεύτηκε μια πιανιστική διασκευή της το 1946.
1937
• Η 5η Συμφωνία του ήταν η απάντηση του Σοστακόβιτς στην κριτική που δέχτηκε.
• Το έργο φέρει υπότιτλο: “Η Δημιουργική Απάντηση ενός Σοβιετικού Καλλιτέχνη στην Δίκαιη Κριτική”. Δεν είναι δικός του αλλά προστέθηκε από έναν δημοσιογράφο. Παρ’ όλο που ο συνθέτης δεν ενστερνιζόταν τον παραπάνω υπότιτλο δεν έκανε καμία ενέργεια ώστε να αφαιρεθεί.
• Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 21 Νοεμβρίου του 1937.
• Η 5η Συμφωνία είναι συνθετικά συντηρητικότερη από τα προηγούμενα έργα του και δεν διαθέτει ανοιχτά πολιτικό περιεχόμενο. Έργο επικό και με αντιστοιχίες προς την 5η Συμφωνία του Μπετόβεν, σημείωσε μεγάλη επιτυχία και παραμένει ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του.
• Μετά την πρεμιέρα το έργο παρουσιαζόταν ως επιστροφή του συνθέτη στην επίσημη «γραμμή» του κόμματος.
• Τον Σεπτέμβριο του 1937 άρχισε να διδάσκει σύνθεση στο Ωδείο της Μόσχας.

1938
• Συνθέτει το Κουαρτέτο Εγχόρδων Νο. 1 σε Ντο, op. 49. Είναι η απαρχή μιας σειράς 15 αριστουργηματικών κουαρτέτων που κοσμούν αυτό το μουσικό είδος.

1941
• Παραλαμβάνει το Βραβείο Στάλιν για το Κουιντέτο για πιάνο και έγχορδα.
• Με το ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ Ρωσίας - Γερμανίας παρέμεινε στο Λένινγκραντ κατά την διάρκεια της πολιορκίας της πόλης, όπου και έγραψε τα τρία πρώτα μέρη της 7ης Συμφωνίας του (της επονομαζόμενης Συμφωνίας του Λένινγκραντ).
• Εκφωνεί ραδιοφωνικό διάγγελμα προς τον ρωσικό λαό.
• Κατά τη διάρκεια του πολέμου υπηρετεί ως πολιτοφύλακας - πυροσβέστης. Δεν μπορούσε να καταταγεί στο στρατό λόγω της υπερβολικής του μυωπίας.

1942
• Μετακομίζει με την οικογένειά του στο Kyubishev.
• Τελειώνει την 7η Συμφωνία και η παγκόσμια πρώτη δίνεται στις 5 Μαρτίου του 1942.
• Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς το έργο παρουσιάστηκε στο Λονδίνο και στην Νέα Υόρκη και έγινε σύμβολο της ρωσικής αντίστασης ενάντια στον Ναζισμό, τόσο στην Ε.Σ.Σ.Δ. όσο και στη Δύση.
• Η 7η Συμφωνία απεικονίζει την ηρωική και νικηφόρα πάλη ενάντια στις αντιξοότητες του πολέμου.
• Φεύγει από Ρωσία η παρτιτούρα με μικροφίλμ για τις ΗΠΑ όπου ο Toscanini διευθύνει την ορχήστρα του NBC εμπρός σε ένα πολυπληθές ακροατήριο.

1943
• Μετακομίζει στην Μόσχα.
• Συνθέτει την 8η Συμφωνία, ένα έργο σκοτεινό και βίαιο, και αντί για ικανοποίηση για την έκβαση του πολέμου, εκφράζει το πένθος για τις μεγάλες απώλειες.
• Το Κόμμα απαγορεύει την εκτέλεσή της μέχρι το 1960.

1945
• Συνθέτει την 9η Συμφωνία του, η οποία χαρακτηρίζεται ως μια ειρωνική παρωδία του ύφους Haydn.

1948
• O Σοστακόβιτς και ο Προκόφιεφ στο πλαίσιο του «δόγματος Zhdanov» κατηγορούνται ότι χρησιμοποιούν την ατονικότητα και την διαφωνία στα έργα τους.
• O Σοστακόβιτς χωρίζει τις συνθέσεις τους σε 3 κατηγορίες:
α) σε μουσική για τον κινηματογράφο, για να πληρώνει το νοίκι,
β) σε δημοσιεύσιμα έργα που στόχευαν στην εξασφάλιση της επίσημης απενοχοποίησης/επανένταξής του και
γ) σε σοβαρά έργα «για το συρτάρι».

1949
• Συμμετέχει σε αντιπροσωπεία επιφανών σοβιετικών στις Η.Π.Α.

1953
• Στις 5 Μαρτίου του 1953 πεθαίνει ο Στάλιν.
• Μετά τον θάνατο του Στάλιν, ακολουθεί μία πιο φιλελεύθερη περίοδος η οποία ονομάστηκε «The Thaw» ("Хрущёвская о́ттепель" / “Το Ξεπάγωμα”).
• Συνθέτει την περίφημη 10η Συμφωνία του.
• Η Συμφωνία περιλαμβάνει μια σειρά από μουσικές αναφορές και κωδικούς καθώς και τα μοτίβα DSCH [D, Eb, C, B], μουσική υπογραφή του συνθέτη, και Elmira [E, A, E D], το νόημα των οποίων είναι ακόμα αντικείμενο συζητήσεων.
• Το δεύτερο μέρος της συμφωνίας θεωρείται ότι είναι μουσικό πορτρέτο του ίδιου του Στάλιν.
1950-51
24 Πρελούδια και φούγκες, op. 87
• O Σοστακόβιτς ταξιδεύει στη Λειψία ως μέλος της κριτικής επιτροπής του Διεθνούς Διαγωνισμού Bach για τα διακόσια χρόνια από τον θάνατό του. Εκεί ακούει μια 26-χρονη Ρωσίδα πιανίστα να παίζει το Καλώς Συγκερασμένο Πληκτροφόρο του Bach με ιδανικό γι’ αυτόν τρόπο και η οποίο κερδίζει το Χρυσό Μετάλλιο. Επρόκειτο για την Μοσχοβίτισσα Tatiana Nikolayeva.
• Επιστρέφοντας στη Μόσχα συνθέτει τον δικό του κύκλο Πρελουδίων και Φυγών. Του παίρνει περίπου 3 μέρες για κάθε πρελούδιο και φούγκα, μετά φωνάζει την Nikolayeva στο διαμέρισμα του και της το παρουσιάζει. Όλο το έργο γράφτηκε μεταξύ 10 Οκτωβρίου 1950 και 25 Φεβρουασίου 1951.
• Η Nikolayeva έδωσε την πρώτη εκτέλεση του έργου στις 23 Δεκεμβρίου 1952 στο Leningrad.
• Το έργο είναι αφιερωμένο στην Nikolayeva.
1954
• Πεθαίνει η γυναίκα του Νina με την οποία τα τελευταία χρόνια διατηρούσε λευκό γάμο.

1955
• Στις 29 Οκτωβρίου ο David Oistrakh δίνει την παγκόσμια πρώτη του Κοντσέρτου για Βιολί Νο. 1, op. 77, υπό τον Yevgeny Mravinsky και την Φιλαρμονική του Leningrad. Στέφεται με απόλυτη επιτυχία.

1956
• Παντρεύεται την Margarita Andreevna Kajnova αλλά χωρίζει τρία χρόνια αργότερα.

1957
• Συνθέτει το Κοντσέρτο για Πιάνο Νο. 2 σε φα ελάσσονα, op. 102.

1959
• Γράφει το Κοντσέρτο για Τσέλο No. 1 και το αφιερώνει στον Rostropovich που έδωσε και την πρώτη εκτέλεση στο Leningrad.
• Χωρίζει από την Margarita Kajnova.

1960
• Προσχωρεί στο Κομμουνιστικό Κόμμα.
• Η υγεία του αρχίζει να επιδεινώνεται.
• Συνθέτει τα κουαρτέτα 7 και 8.
• Το Κουαρτέτο Εγχόρδων Νο. 8 είναι αφιερωμένο στα θύματα του φασισμού και του πολέμου.

1962
• Σε ηλικία 56 ετών παντρεύεται την 27 χρονη Irina Antonova Supinskaja. Γράφει στον φίλο του Isaak Glikman: “το μόνο της ελάττωμα είναι ότι είναι 27 χρονών. Από όλες τις άλλες απόψεις είναι θαυμάσια: ευφυής, πρόσχαρη, ειλικρινής, άμεση και αξιαγάπητη.”
• Γράφει την Συμφωνία Νο.11 “Babi-Yar” για μπάσο, χορωδία μπάσων και ορχήστρα. Η συμφωνία περιλαμβάνει έναν αριθμό ποιημάτων του Yevgeny Yevtushenko, το πρώτο από τα οποία μνημονεύει το ολοκαύτωμα των Εβραίων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1966
• Γράφει το Κουαρτέτο Εγχόρδων Νο. 11, op.122
• Αρχίζουν τα τα προβλήματα με την υγεία του: μια φλεγμονή του νωτιαίου μυελού, η οποία οδηγεί σε σταδιακή παράλυση του δεξιού χεριού, και το 1966 ένα πρώτο έμφραγμα (5 χρόνια αργότερα έπαθε και δεύτερο).

1967
• Σπάει το πόδι του κι έκτοτε περνά κάθε χρόνο αρκετούς μήνες στο νοσοκομείο.

1971
• Συνθέτει την Συμφωνία Νο. 15 σε λιγότερο από ένα μήνα στο Repino κοντά στην Αγ. Πετρούπολη.

1972
• Στις 8 Ιανουαρίου πρώτη εκτέλεση της 15ης Συμφωνίας υπό την διεύθυνση του γιού του Maxim.

1975
• Εκλέγεται επίτιμο μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.
• Το τελευταίο έργο του είναι η Σονάτα για Βιόλα και Πιάνο, op. 147.
• Πεθαίνει στις 9 Αυγούστου από καρκίνο των πνευμόνων σε ηλικία 69 ετών.
• Κηδεύτηκε με πολιτική κηδεία και τάφηκε στην Μόσχα.
Προσωπικότητα
• Είχε τεράστια ικανότητα συγκέντρωσης. Ποτέ δεν απαιτούσε ησυχία όταν συνέθετε.
• Δεν συνέθετε στο πιάνο, αλλά στο χαρτί. Μόλις τελείωνε πήγαινε στο πιάνο και έπαιζε ό,τι είχε γράψει μια κι έξω.
• Είχε απόλυτο αυτί και εκπληκτική μνήμη. Ενορχήστρωσε την όπερα Khovanshchina του Mussorgsky από μνήμης.
• Εμμονές: καθαριότητα, συντονισμός όλων των ρολογιών στο διαμέρισμα, έστελνε κάρτες στον εαυτό του για να ελέγχει πόσο καλά λειτουργούσε η ταχυδρομική υπηρεσία.
• Αγνωστικιστής στις θρησκευτικές πεποιθήσεις.
• Ήταν ντροπαλός.
• Δύσκολα έλεγε "'όχι".
• Όταν ο ταχυδρόμος του έφερνε την αλληλογραφία του τον κερνούσε ένα ποτηράκι βότκα. Έπινε κι αυτός ένα. Ίσως να έστελνε γράμματα στον εαυτό του γι’ αυτό το λόγο...
• Ήταν νευρικός.
• Τα τελευταία χρόνια της ζωής του το πρόσωπό του ήταν γεμάτο τικ και γκριμάτσες.
• Του άρεσε το ποδόσφαιρο και πολλές φορές έπαιζε διαιτητής. Υποστήριζε την Zenit Leningrad.
• Του άρεσε να παίζει χαρτιά, ιδιαίτερα να ρίχνει πασιέντσες.
• Του άρεσε η σάτιρα και τα ανέκδοτα (ο Sviatoslav Richter αναφέρει την προτίμησή του στα ανέκδοτα ενάντια στο καθεστώς).
• Ήταν γενικά καλοδιάθετος και προσηνής.
• "Προσπαθώ να γίνομαι όσο το δυνατόν περισσότερο κατανοητός. Όταν δεν τα καταφέρνω, το θεωρώ δικό μου λάθος."
• "Ο δημιουργικός καλλιτέχνης ξεκινά το επόμενο έργο του επειδή δεν έμεινε ικανοποιημένος με το προηγούμενο."

Πηγές
• Wikipedia, The Free Encyclopedia (αγγλική)
• Βικιπαίδεια, Η Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια (ελληνική)
• Fay, Laurel (2000). Shostakovich: A Life. Oxford University Press
• Wilson, Elizabeth (2006). Shostakovich: A Life Remembered (revised edition). Faber and Faber
• Volkov, Solomon Μαρτυρία - Τα απομνημονεύματα του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Αθήνα 1982, Εκδόσεις Νεφέλη

Από εδώ μπορείτε να κατεβάσετε ένα αρχείο PDF με το ανωτέρω άρθρο με επιπλέον φωτογραφίες και παρτιτούρες του Shostakovich.

Κυριακή 10 Ιουνίου 2012

Η Διέλευση της Αφροδίτης

Στις 5-6 Ιουνίου έγινε η δεύτερη του ζεύγους διελεύσεων της Αφροδίτης από τον φαινόμενο δίσκο ου Ηλίου. Η πρώτη του ζεύγους είχε γίνει στις 8 Ιουνίου 2004 και είναι αυτές οι δύο οι μόνες που θα δούμε στη ζωή μας μιας και οι επόμενες θα γίνουν τον Δεκέμβριο του 2117 και τον ίδιο μήνα του 2125 και οι περισσότερες πιθανότητες είναι να μην ζούμε τότε (ο συνολικός χρόνος για έναν πλήρη τέτοιο κύκλο είναι 243 χρόνια και κατά σύμπτωση 1 έτος της Αφροδίτης έχει 243 γήινες μέρες, 224,7 για την ακρίβεια).
Το φαινόμενο χρησιμοποιήθηκε για έλεγχο ήδη γνωστών δεδομένων του αδελφού (σε μέγεθος και βαρύτητα πλανήτη), όπως η διάμετρος του και η σύσταση της ατμόσφαιράς του, αλλά το ενδιαφέρον είναι ότι μελετήθηκαν τεχνικές εκτίμησης ιδιοτήτων εξωπλανητών. Μια εφαρμογή του iPhone ενημερώνει σε εβδομαδιαία βάση για την ανακάλυψη εξωπλανητών, η οποία βέβαια γίνεται με έμμεσο και ιδιαίτερα έξυπνο τρόπο. Μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί 775 εξωπλανήτες.

Προσομοίωσα το φαινόμενο στον υπολογιστή μου απ' όπου και η φωτογραφία.
Transit of a Planet / Διέλευση (διάβαση) Πλανήτη: καλείται η διέλευση ενός πλανήτη από το φαινόμενο δίσκο του Ηλίου. Ο κινούμενος μεταξύ Γης και Ηλίου πλανήτης διέρχεται ακριβώς  έτσι ώστε να προβάλλεται σαν στρογγυλή μαύρη κηλίδα και να κινείται επί του δίσκου του Ηλίου.

Πέμπτη 7 Ιουνίου 2012

Τετάρτη 6 Ιουνίου 2012

Ύδρα 1966

HYDRA - WEISSES EILAND
Kamera: Hans Lutz
Sprecher: Gustl Weishappel
Sänger: Christos Mochlul
Regie und Manuskript: Lis Klatt
Eine Produktion des Bayerischen Rundfunks
Η Ύδρα το 1966.
Αγωγιάτες, βαρκάρηδες, ψαράδες, μικροπωλητές, καλόγεροι και καλόγριες, ο γιαουρτάς, μικρά παιδιά με βαριά φορτία στη πλάτη, ο φούρνος του Σαΐτη, το 'Ποτάμι" που οδηγεί στο σπίτι της θείας Τασίας, η ταβέρνα του Ντούσκου, τα Καμίνια, το Νεράιδα που για χρόνια μας συνέδεε με τον Πειραιά - Αίγινα, Μέθανα, Πόρος, και μετά τη φουσκοθαλασσιά στα Τσελεβίνια, Ύδρα και τέλος Σπέτσες…
Ευχαριστώ τον ξάδελφο ΑΠ που μου έδωσε αυτό το βίντεο ντοκουμέντο.

Παρασκευή 1 Ιουνίου 2012

Tchaikovsky: Piano Concerto No.1

Αντιγράφω - αμετάφραστο λόγω έλλειψης χρόνου -  από τη σελίδα του σπουδαίου Ρώσου πιανίστα Andrei Vladimirovich Gavrilov στο Facebook ένα άρθρο του με σκέψεις, ιστορικές αναφορές και αναλυτικά και ερμηνευτικά σχόλια για το 1ο κοντσέρτο για πιάνο του Tchaikovsky.
Αξίζει να αναφέρουμε εδώ ότι σε ηλικία 18 ετών, με ένα ένα μόλις εξάμηνο σπουδών στο Ωδείο της Μόσχας, κέρδισε το Διαγωνισμό Τσαϊκόφσκι και ξεκίνησε η διεθνής καριέρα του.

The Tchaikovsky Concerto No. 1 is a huge hit nowadays.

No other classical piece is played so often, including performances at countless competitions. This constant repetition has discredited and exhausted the wonderful, delicate work. Abuse of Concerto No. 1 in the USSR and in Russia at all sorts of celebrations, in the past they were communist, and now they are patriotic, has led to the concerto setting the teeth on edge for many Russians, while in other countries it is often taken to be a musical apotheosis of Russian nationalist chauvinism.

This musical work, however, is woven from melodical modulations of the human soul, this singing, symphonic philosophy of life, this sweet Russian symphonic existentialism belongs possibly to the top ten greatest creations of human genius. In order to perform Tchaikovsky’s Concerto No. 1, a pianist must not only be technically perfect, but also have the appropriate life experience, be in tune with the wonderful Russian culture of the 19th century, and have a profound understanding of Russian religious philosophy or, as it is sometimes known, the organic wisdom of life.

I have been playing Tchaikovsky’s First Piano Concerto all my life. The fresh, sweet, melodious wind of life that blows through my heart – that is the music of Tchaikovsky’s Piano Concerto No. 1. I have been playing the concerto in this way for 35 years – carefree, happy and delighted. Revelling in the beauty of the harmonies, surrendering myself to them. At the same time I also felt that something in the fabric of the music was not entirely the sweetness and light of Russian Shrovetide celebrations, and that Tchaikovsky’s music takes us back to something colossal, pre-Biblical. Against the background of the hymns of joy and plenitude of being there are horrors and disruptions slipping through in the music. One can hear fears, and guess at an agonising inner struggle. It is not only the azure vistas that open up, but also the chasms of darkness.

I thought a great deal about the Piano Concerto No. 1, and it often sounded in my mind; it came to me and suffused me. It would linger with me for a long while. One day this marvellous music detonated my consciousness. It was as though the “codes” of this wonderful piece were revealed to me in the sort of enlightenment that occurs in Zen Buddhism. Ever since then I have played the concerto differently.

Unfortunately, not everything can be put into words. It is well known that music starts where words lose their power. The Piano Concerto No. 1 is Tchaikovsky’s cosmos, his Book of Genesis. In the introduction, Tchaikovsky presents the creation of the world. The mighty blows of the French horn are the days, the acts of creation. These are the words of the Creator, His voice. His pulse. The trumps of the archangels. The call of the ancestors. The forceful cry of the prophets. The act of creation is continued by the blacksmith demiurge, the pianist. He forges the universe out of chaos with his hammer of harmony. Around him revolve the clouds of the melodic Glory of God.

The composer shows us the creation of the world from the viewpoint of the Creator. Tchaikovsky is not watching this scene, he does not hear it; he is himself creating. Not as the successor to creation, but as God. The extraordinary popularity of the introduction is because the composer wrote music of such power and beauty that people submit to the author’s will, without even understanding what the music is “about” and “what” it is. They heed the creation and admire it.
The beginning of Concerto No. 1 is the most famous music on the planet. In all my life I have never met a single person who did not know this tune, from peasants to kings.

The task of the performer is to play the introduction in such a way that the public feels with every fibre in their bodies, the creation of the world as a great exultation and sacrament. However many times a musician performs this piece, he has to become a demiurge, the creator of the universe during the introduction, every time. Then the introduction will not sound vulgar or pompous or frivolous, like a waltz. It will not sound falsely patriotic, revoltingly majestic or trivially nationalistic. God and Pyotr Tchaikovsky did not create Russia for the Russians, they created the WORLD! Day and night. Water and land. Air and fire. Plants, animals, fish, humankind. The peoples of the world. That is the scope of the start of this concerto. A universal, cosmic scope. At the same time, starting with the main theme of the first movement, the music of Concerto No. 1 is the personal experiences of the composer. Tchaikovsky the musical genius was an exceptionally sensitive and vulnerable man. His homosexuality, against which he struggled for many years as a dishonourable sin, was difficult to integrate into the morals and concepts of society at that time and the milieu in which he had to live. In the mid 1870s Tchaikovsky felt like a man looking into a deep abyss. Life “outside the abyss”, however, oppressed him. He was frightened of giving into his sensual nature, of hurling himself into the abyss. He was scared of smashing against the bottom of the chasm. His own Golgotha among his friends, the “court of honour” awaited him. This court in judgment upon himself took place in the composer’s soul throughout his thinking life. Tchaikovsky wrote about his sufferings many times in his diaries and letters to his brothers. The composer’s sufferings were reflected in the first movement of the Concerto, filled with a love of life on the one hand, and on the other saturated with horror at the reality of life and his own fate. That was Tchaikovsky, constantly caught between horror and rapture. Simultaneously between ecstasy and the nightmare of reality.

Tchaikovsky wrote the Piano Concerto No. 1 while he was still subjecting himself to monstrous constraint to avoid gaining a reputation for buggery (active sodomy) and at least somewhat to conform to the image of a “normal man” in the society of the times. In 1876 he even got married. By the end of the 1870s he was already “living in the abyss”. He was living as nature had genetically determined he should. But in the early 1890s Tchaikovsky did “smash” after all. Whether deliberately or with the aid of cholera is uncertain. It is no accident that the main theme of the concerto is taken from an old sorrowful song by blind beggar musicians, and seems to carry within it Tchaikovsky’s fatal fragility. His rejection, his otherworldliness. His sorrow. The second theme presents the other aspect of his personality – the tender, loving attachment to mortal life. Having shown in the primary and secondary themes the two driving forces in his soul, Pyotr Ilyich provides a musical prophecy of what awaits him. He reconstructs the fatal train of events that will lead to his death in the future. Starting with Concerto No. 1, the theme of implacable fate exists in almost all of Tchaikovsky’s symphonic works. In the first movement of the concerto, Fatum is manifested by the relentless trombones and sombre bassoons. At the end of the development section, Tchaikovsky reproduces a dialogue between his lyrical hero (the piano) and the powers of fate (the orchestra). The hero begs for salvation. This prayer and trepidation of a man faced with Fatum is represented also in the solo cadenza.

Starting with the “Allegro con spirito”, performers usually play the first movement of the concerto at the wrong tempos. This more often than not leads to a disruption of the whole musical architecture of the piece. How can the right tempo allegro be found?

In the secondary theme it indicates – “Tempo primo”. It is obvious, however, that the secondary theme must be performed in an unhurried manner, with love. “Tempo primo” of course refers to the main theme, not to the theme of the introduction. The “Tempo primo” of the secondary theme must be at the same tempo as the main theme “Allegro con spirito”. Then it all makes sense.

Usually “Allegro con spirito” is performed one and a half, or two times faster than it should be. The F minor octaves in the culmination likewise seem absurdly fast, and they should be performed at tempo, with no slowing down of the speed. If the tempo is wrong from the start, then the whole piece naturally takes on a caricature form, loses its logic and falls apart. The secondary theme “poco meno mosso” is usually played too slowly. Only after a revision of the tempos such as this does it become clear exactly how profound and magical is the music written by Tchaikovsky. Only if the tempos are correct does it become possible to intonate every note with care and gentleness worthy of the composer. In the second movement, sketched outlines for Eugene Onegin can be perceived. Peaceable pictures of Russian nature, the countryside, the manor estate. The “shot” in the reprise leads one to think of the duel between Lensky and Onegin. The short recitative by the piano reminds one of Onegin’s muttered, “He is killed, killed…” There are also musical images that remind one of future themes in The Queen of Spades. The old French folk song reminds us of the agonised delirium of an old woman remembering dances with French aristocrats in the 18th century. The finale of the concerto is optimistic. The composer moves away from the Bible and from his own problems and gives himself entirely over to an ecstatic Ukrainian feast day. In the concerto finale, magical Christmas landscapes stretch out, with heroes from early Gogol dancing, and the whole world rejoicing. The first theme signifies the “male” element, the well-known Ukrainian song Viydi, viydi Ivanku, (Come, come Ivanku). The secondary theme manifests the female element, the physicality and contentment of Ukrainian beauties and handsome young men. At the end, before the coda, Vakula the Smith soars across the musical heaven, riding the Devil to St Petersburg to the tsaritsa’s court to ask for her boots for his beautiful Oxana. This ecstatic flight ends with the crash of a fall. Vakula lands in the palace, with the elegantly dressed courtiers dancing the polonaise all around him. The apotheosis of the scene is the majestic appearance of Catherine the Great.